Οι λίθοι του χοληδόχου πόρου χωρίζονται σε πρωτοπαθείς και δευτεροπαθείς. Οι πρωτοπαθείς λίθοι σχηματίζονται κατευθείαν στο χοληδόχο πόρο και αποτελούνται από χολερυθρινικό ασβέστιο και η παθογένεσή τους εξαρτάται από την παρουσία στάσης και βακτηριακής φλεγμονής στη χολή.
Οι δευτεροπαθείς λίθοι θεωρείται ότι προέρχονται από την χοληδόχο κύστη, δηλαδή οι λίθοι σχηματίζονται αρχικά στην κύστη και κατευθύνονται μετέπειτα στον χοληδόχο πόρο.
Χοληδοχολιθίαση συνυπάρχει σε περίπου 10-20% των ασθενών που υποβάλλονται σε χολοκυστεκτομή.
Οι απεικονιστικές μέθοδοι διάγνωσης της χοληδοχολιθίασης είναι οι εξής:
Ενδοφλέβια χολαγγειογραφία με ευαισθησία περίπου 85%:
Η ενδοφλέβια χολαγγειογραφία δεν μπορεί να γίνει σε ασθενείς με χολερυθρίνη >3 και έχει τεθεί σε αμφιβολία λόγω αλλεργικών αντιδράσεων και υψηλού ποσοστού ψευδώς θετικών ευρημάτων.
Υπέρηχο και Αξονική Τομογραφία με ευαισθησία περίπου 30-70%:
Το US και η CT έχουν χαμηλή ευαισθησία που κυμαίνεται στις διάφορες σειρές από 30-70%.
ERCP και PTC με ακρίβεια περίπου 92-98%:
Η χολαγγειογραφία με PTC ή ERCP έχει υψηλή διαγνωστική αξία, αλλά είναι επεμβατικές τεχνικές με πιθανές επιπλοκές (αιμορραγία) και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για διαγνωστικούς μόνο λόγους.
Όσα θα θέλατε να μάθετε για την εξέταση ERCP βρίσκονται στο σχετικό φυλλάδιο
MRCP (Μαγνητική Χολλαγγειοπαγκρεατογραφία) με ευαισθησία έως 95%:
Η MRCP αποτελεί την ασφαλέστερη απεικονιστική μέθοδο για την διάγνωση της χοληδοχολιθίασης. Στα αρνητικά της είναι το υψηλό της κόστος και ότι δεν καλύπτεται σαν εξέταση από τους φορείς της δημόσιας ασφάλισης, δηλαδή δεν συνταγογραφείται.
Στο παρελθόν η χειρουργική διερεύνηση του χοληδόχου πόρου αποτελούσε την κύρια επιλογή για τους ασθενείς με χοληδοχολιθίαση. Από το 1974, όπου και έγινε η είσαγωγή της ενδοσκοπικής σφιγκτηροτομής στην αντιμετώπιση της χοληδοχολιθίασης, τα αποτελέσματα και τα οφέλη της μεθόδου είναι εντυπωσιακά. Με την ενδοσκοπική διατομή του σφιγκτήρα του Oddi διευκολύνεται η πρόσβαση στον χοληδόχο και παγκρεατικό πόρο των διάφορων ενδοσκοπικών εργαλείων και καθίσταται δυνατή η εφαρμογή των διαφόρων ενδοσκοπικών θεραπευτικών τεχνικών. Ετσι πλέον, απλές επεμβάσεις όπως αφαίρεση λίθων από τον χοληδόχο πόρο, τοποθέτηση stent σε στενώσεις λόγω κακοήθειας ή ακόμα και δυσκολότερες όπως χοληδοχοσκόπηση, παγκρεατοσκόπηση, έχουν καταστεί ρουτίνα στα χέρια έμπειρων ενδοσκόπων.
Επιπλοκές και δυσκολίες στη μέθοδο υπάρχουν, όπως είναι η στένωση του πόρου, η αιμορραγία κτλ, αλλά σε περιπτώσεις αφαίρεσης λίθων το ποσοστό επιτυχίας φτάνει στο 95%.
Για μεγάλους λίθους που δεν είναι δυνατόν να αφαιρεθούν ενδοσκοπικά με ERCP εφαρμόζονται άλλες τεχνικές με ιδιαίτερο κόστος σε κάποιες περιπτώσεις: Μηχανική λιθοτριψία, Ηλεκτροϋδραυλική λιθοτριψία, Εξωσωματική λιθοτριψία, Λιθοτριψία με Laser, Τοποθέτηση stents
Κυριότερες άμεσες επιπλοκές της ERCP είναι η αιμορραγία και η παγκρεατίτιδα. Η θνητότητα είναι μικρότερη του 1%. Απώτερες επιπλοκές είναι η υποτροπή της λιθίασης και η πιθανότητα ανάπτυξης χολαγγειοκαρκινώματος. Υποτροπή της λιθίασης συμβαίνει γύρω στο 10 % των ασθενών, αντιμετωπίζεται όμως εύκολα στη πλειονότητα των περιπτώσεων με νέα ενδοσκόπηση. Η ενδοσκοπική αντιμετώπιση αποτελεί απόλυτη ένδειξη σε ασθενείς με χοληδοχολιθίαση, όταν έχει προηγηθεί χολοκυστεκτομή, σε ασθενείς με υπολειπόμενη λιθίαση μετά χειρουργική διερεύνηση του χοληδόχου πόρου καθώς και σε μεγαλύτερης ηλικίας ασθενείς ή ασθενείς που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν σε χειρουργική επέμβαση λόγω συνοδών προβλημάτων.
Για περισσότερες πληροφορίες και υπεύθυνη ενημέρωση επικοινωνήστε με τον κο Όθωνα Μιχαήλ, Γενικό Χειρουργό, Διευθυντή Χειρουργικής Κλινικής Ιατρικού Παλαιού Φαλήρου και Υπεύθυνο Τμήματος Ορθοπρωκτικής Χειρουργικής, Τηλ.: 2109520070, 6944435931 | Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. | http://www.omichail.gr