Τα οξυτενή κονδυλώματα του πρωκτού είναι το πιο συχνά σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα που αντιμετωπίζεται από τους χειρουργούς.

 Πρόκειται για μαλακές εκβλαστήσεις στο χρώμα ή λίγο διαφορετικό απο το χρώμα του δέρματος. Εμφανίζονται συχνότερα ως πολλαπλές συρρέουσες ομάδες που καταλαμβάνουν το δέρμα της πρωκτικής χώρας, υπάρχουν και περιπτώσεις όμως που εμφανίζονται ως μεμονομένες βλάβες και σε διαφορετικά σημεία της πρωκτικής και περιπρωκτικής περιοχής.

Αναπτύσσονται επίσης στο πρωκτικό σωλήνα, και ειδκά σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς μπορεί να επεκτείνονται και μερικά εκατοστά μέσα στο τελικό τμήμα του εντέρου πάνω απο την οδοντοτή γραμμή. Το μέγεθος τους ποικίλει από μερικά χιλιοστά ως και αρκετά εκατοστά.     

Οι μορφολογικοί τύποι των κονδυλωμάτων είναι έξι:
    1.    Μορφή μικρού κουνουπιδιού, ανοιχτού ή σκούρου χρώματος
    2.    Μορφή μικρού και λείου λόφου, στο χρώμα της επιδερμίδας
    3.    Μορφή με υπερκερατωσική επιφάνεια, ανάγλυφη και τραχεία
    4.    Μορφή επίπεδη, σαν κηλίδα σκούρου χρώματος
    5.    Μορφή νηματοειδής δίκην θυσάνου, συνήθως ανοιχτόχρωμη
    6.    Μορφή με μίσχο, δίκην θηλωμάτων, συνήθως σκουρόχρωμη

     Ο αιτιολογικός παράγοντας της νόσου είναι οι θηλωματοϊοί του ανθρώπου (Human Papilloma Virus, HPV). Οι HPV είναι DNA ιοί. Περισσότερο από 100 τύποι HPV έχουν απομονωθεί και χωρίζονται σε δύο ομάδες: α) στους χαμηλού κινδύνου (μη ογκογόνους) και β) στους υψηλού κινδύνου (ογκογόνους). Από τους HPV τύπους 6, 11, 16, 18, 30, 42, 43, 44, 45, 51, 52, και 54 που συνδέονται με τα οξυτενή κονδυλώματα του πρωκτού, οι τύποι 6 και 11 είναι οι πιο συχνοί (≈90%) και είναι χαμηλού κινδύνου, ενώ οι τύποι 16 και 18 έχουν πιο επιθετική συμπεριφορά και ευθύνονται για δυσπλασίες και κακοήθη εξαλλαγή. Στην πράξη όμως τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα καθώς πολλές φορές διαπιστώνεται συνύπαρξη πολλών τύπων του ιού (10-15%) στον ίδιο ασθενή.    

Ο συνήθης μεταδοτικός τρόπος είναι η μόλυνση με τη σεξουαλική επαφή. Υπολογίζεται ότι περίπου τα δύο τρίτα των ατόμων που θα έρθουν σε σεξουαλική επαφή με σύντροφο που έχει κονδυλώματα θα αναπτύξουν τελικά και οι ίδιοι. Έτσι, αν και μπορεί να παρατηρηθούν σε γυναίκες και φυσιολογικούς άνδρες, ο τυπικός ασθενής με οξυτενή κονδυλώματα του πρωκτού είναι ο ομοφυλόφιλος άνδρας Μετά την μόλυνση, ακολουθεί περίοδος επώασης περίπου δύο με τρεις μήνες και αφού εγκατασταθούν, τα κονδυλώματα μεταβάλλονται ελάχιστα με τη πάροδο του χρόνου, αναπτύσσονται βραδέως και αυξάνουν σε αριθμό.

     

Ποιά είναι η εμφάνιση των διαφόρων ειδών των κονδυλωμάτων

• Ο γνωστός τύπος του θολωτού κονδυλώματος που εμφανίζεται στα δάκτυλα, τα πόδια και τα γόνατα.
• Πελματιαία: Εμφανίζονται αποκλειστικά στην επιφάνεια του ποδιού.
• Επίπεδα: Μπορούν να εμφανιστούν στο πρόσωπο, στα πόδια, και σε άλλα μέρη του σώματος, συχνά σε μεγάλους αριθμούς.
• Γύρω ή κάτω από το νύχι.
• Νηματοειδή: Εμφανίζονται συνήθως στο πρόσωπο.

Οι ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς αποτελούν ένα ιδιαίτερο πληθυσμό σε σχέση με τις HPV λοιμώξεις. Αυτό οφείλεται, όχι μόνο στο γεγονός ότι οι ασθενείς αυτοί δεν είναι σε θέση να παρουσιάσουν ικανοποιητική ανοσολογική απάντηση στην HPV μόλυνση, αλλά επίσης και ότι συχνά μολύνονται από τύπους του ιού, οι οποίοι δεν ανιχνεύονται σε ανοσοεπαρκή άτομα. Επιπλέον, στους ανοσοκατασταλμένους, οι μολύνσεις αυτές είναι πιο εκτεταμένες και πιο ανθεκτικές στις συνηθισμένες θεραπείες, ενώ πολύ συχνά εξαλλάσσονται σε καρκίνο.

Συνοπτικά τα αίτια που πυροδοτούν τα κονδυλώματα είναι τα εξής:

• Πολλαπλοί ερωτικοί σύντροφοι
• Άγνοια αν η ερωτική σας σύντροφος έχει προσβληθεί στο παρελθόν από κάποια σεξουαλικά μεταδιδόμενη νόσο (ΣΜΝ)
• Κατανάλωση καπνού και αλκοόλ
• Ενεργή σεξουαλική ζωή από νεαρή ηλικία
• Άγχος και παράλληλες ιογενείς λοιμώξεις (όπως HIV ή ο ιός του έρπητα)

Η συμπτωματολογία ποικίλει ανάλογα με τη θέση και κυρίως το μέγεθος της βλάβης, αν και τα συμπτώματα είναι σχετικά ήπια. Ασθενείς χωρίς εμφανείς βλάβες είναι ασυμπτωματικοί, όπως περίπου 50 – 70% των ομοφυλόφιλων φιλοξενούν κονδυλώματα στο πρωκτικό σωλήνα. Για το λόγο αυτό είναι σημαντική η διενέργεια πρωκτοσκόπησης στους ασθενείς που φιλοξενούν κονδυλώματα στη περιπρωκτική περιοχή, που πρέπει να εκτελείται με τις κατάλληλες συνθήκες όπως: μυϊκή χάλαση, καλό φωτισμό, και αν χρειαστεί χρώση με οξικό οξύ και χρήση μεγενθυτικού φακού.

Σχεδόν όλοι οι ασθενείς αναφέρουν την αισθητική ενόχληση από την παρουσία των κονδυλωμάτων, και δυσανεξία ή πόνο τοπικά. Τα δύο τρίτα των ασθενών υποφέρουν από κνησμό που μπορεί να οφείλεται σε ύγρανση και ερεθισμό από τα κονδυλώματα ή στην αδυναμία τήρησης της υγιεινής της περιοχής. Επίσης μπορεί να παρουσιασθούν μικρές εστίες αιμορραγίας λόγω τραυματισμού
   

Σε σοβαρές καταστάσεις μπορεί να παρατηρηθει:

• Απόφραξη του ουροποιητικού συστήματος
• Αγχώδεις διαταραχές και
• Κατάθλιψη στα άτομα που πάσχουν από πρωκτογεννητικά κονδυλώματα

Η κλινική εμφάνιση των κονδυλωμάτων καθιστά σχεδόν πάντα την διάγνωση προφανή. Σε υποκλινικές όμως μορφές, η εφαρμογή διαλύματος οξικού οξέως 5% προσδίδει μια λευκωπή χρώση που είναι χαρακτηριστική της βλάβης. Η βιοψία δεν συνιστάται σαν καθημερινή πρακτική, εκτός αν δεν υπάρχει ανταπόκριση στη θεραπεία ή υπάρχει υποψία για κακοήθεια. Επίσης η τυποποίηση του ιού δεν θεωρείται απαραίτητη για την ακριβή διάγνωση. Διαφορική διάγνωση θα πρέπει να γίνει κυρίως από τα πλατειά κονδυλώματα του δευτέρου σταδίου της σύφιλης και τη Μποβενοειδή βλατίδωση. Βέβαια, για να είναι επιτυχής η θεραπεία προϋποθέτει επακριβή διάγνωση αλλά και εκρίζωση όλων των κονδυλωμάτων. Επομένως, όλοι οι ασθενείς θα πρέπει να υποβάλλονται σε πρωκτοσκόπηση, καθώς επίσης σε έλεγχο της γεννητικής χώρας, ενώ απαραίτητα θα πρέπει να ενημερώνονται και να εξετάζονται και οι ερωτικοί τους σύντροφοι.

Πρέπει να σημειωθεί ότι καθώς το προφυλακτικό δεν καλύπτει όλη την περιγεννητική περιοχή ή όλα τα στάδια της ερωτικής συνεύρεσης, δεν προσφέρει απόλυτη προστασία. Παραμένει όμως το κύριο μέσο προφύλαξης ενός άνδρα απέναντι στα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα.

Σπανιότερες εντοπίσεις είναι τα χείλη του στόματος, η γλώσσα, η στοματική κοιλότητα, η υπερώα (ουρανίσκος) και ο φάρυγγας.

Η θεραπεία των οξυτενών κονδυλωμάτων πέρα από το αισθητικό πρόβλημα και την ανακούφιση των ασθενών από τα συμπτώματα, επιβάλλεται και για άλλους λόγους, όπως για τον έλεγχο της διασποράς με την σεξουαλική επαφή, αλλά και για την αποφυγή του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου. Οι χρησιμοποιούμενες θεραπείες μπορούν να χωριστούν σε κατηγορίες ανάλογα με τον τρόπο δράσης τους. Υπάρχουν θεραπείες που στοχεύουν στη βλάβη (κονδυλώματα), στον ιό ή στο ανοσοποιητικό σύστημα. Η εκτίμηση της αποτελεσματικότητας της κάθε μεθόδου περιπλέκεται από την ασάφεια εάν η επανεμφάνιση των κονδυλωμάτων αφορά υποτροπή ή πρόκειται για επαναμόλυνση. Γενικά η υποτροπή είναι αρκετά συχνή και παρατηρείται περίπου στο 25% των ασθενών στο πρώτο τρίμηνο μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας, και μπορεί να φτάσει μέχρι και ποσοστό 75%. Αυτό συμβαίνει γιατί όταν έχει μολυνθεί μια περιοχή, διάφορα κύτταρά της μπορεί να εμφανίσουν τη μόλυνση σε διάφορους χρόνους. Έτσι, παρότι ορισμένες θέσεις που είχαν κονδυλώματα θεραπεύτηκαν, γειτονικές θέσεις που φαίνονται υγιείς μπορεί να εμφανίσουν κονδυλώματα στο  μέλλον.

Δείτε τις απαντήσεις στις πιο συχνές ερωτήσεις των ασθενών

 

Τη θεραπεία με στόχο τη βλάβη αποτελούν η χειρουργική εκτομή και διάφορες καταστροφικές μέθοδοι όπως: ηλεκτροκαυτηρίαση, CO2 laser, κρυοχειρουργική. Η χειρουργική εκτομή εφαρμόζεται για την πλήρη αφαίρεση των κονδυλωμάτων και είναι η μόνη που παρέχει τη δυνατότητα για ιστολογική εξέταση. Όταν πρόκειται για περιορισμένες βλάβες μπορεί να γίνει και με τοπική αναισθησία. Το ποσοστό υποτροπής των κονδυλωμάτων μετά απο χειρουργική αφαίρεση είναι λιγότερο από 10%.
     
Η μέθοδος της ηλεκτροκαυτηρίασης καταστρέφει τον προσβεβλημένο ιστό. Είναι ιδιαίτερα επώδυνη και προκαλεί σπασμό στους σφιγκτήρες τόσο στη διάρκεια όσο και μετά την εφαρμογή της μεθόδου, για το λόγο αυτό είναι καλύτερα να συνδυάζεται με γενική αναισθησία, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για μεγάλο όγκο κονδυλωμάτων. Καταστρέφεται και υγιής ιστός που περιβάλλει την βλάβη, έτσι η στένωση αποτελεί μπορεί να αποτελέσει μια σημαντική επιπλοκή. Η υποτροπή ανέρχεται περίπου σε ποσοστό 10-25%.
     
Η κρυοχειρουργική θεραπεία γίνεται με υγρό άζωτο (-196ºC), το οποίο ψύχει τα κονδυλώματα και τα καταστρέφει.
     
Η θεραπεία με Laser χρησιμοποιεί την εστιασμένη ενέργεια υπέρυθρου φωτός για την εξάχνωση των κονδυλωμάτων. Η ποδοφυλλοτοξίνη, είναι αντιμιτωτικός παράγοντας, ο οποίος καταστρέφει τα κονδυλώματα προκαλώντας νέκρωση. Το διχλωροξικό/τριχλωροξικό οξύ είναι ισχυρός καυστικός παράγοντας, γι’ αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην εφαρμογή του. Η δράση του είναι αποκλειστικά τοπική καταστροφή των ιστών.

Όλοι οι ασθενείς που έχουν ιστορικό με κονδυλώματα ανεξάρτητα από το είδος της θεραπείας, είναι πάντοτε σε κίνδυνο να υποτροπιάσουν. Για το λόγο αυτό σε περιοχές με θεραπευμένα κονδυλώματα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται αλοιφές που περιέχουν κορτιζόνη, επειδή μπορεί να μειωθεί τοπικά η ανοσιακή ικανότητα και να αναζωπυρωθούν τα κονδυλώματα. Επίσης, οι ανθεκτικές και υποτροπιάζουσες περιπτώσεις θα πρέπει να αντιμετωπίζονται χειρουργικά για να διασφαλίζεται η αναγνώριση και αντιμετώπιση όλων των κονδυλωμάτων και να μειωθεί σημαντικά το ποσοστό υποτροπής.

Συνοπτικά, η θεραπεία των κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων δεν πρέπει μόνο να στοχεύει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, αλλά και στην μείωση της πιθανότητας υποτροπής της νόσου. οι τρόποι αντιμετώπισης είναι:

• Kαταστρεπτικά χημικά (τριχλωροξικό οξύ, ποδοφυλλίνη, ποδοφυλλοτοξίνη, 5-φλουορουρακίλη)
• Aνοσοτροποποιητικά (Iντερφερόνη-α, Imiquimod)
• Xειρουργικές μέθοδοι (Laser CO2, χειρουργική εκτομή, εκτομή με ηλεκτρικό βρόχο)

Επαναλαμβάνουμε οτι η χειρουργική θεραπεία των κονδυλωμάτων, με τη χρήση ραδιοσυχνοτήτων RF ή Laser, είναι μια αναίμακτη, ανώδυνη και ασφαλής μέθοδος. Διενεργείται βιοψία και ταυτοποίηση του τύπου του ιού που μπορεί να προκαλέσει μελλοντικά καρκίνο. Δεν χρείαζεται γενική αναισθησία, δεν χρειάζεται νοσηλεία, δεν υπάρχει πόνος.

Το σημαντικότερο πλεονέκτημα βέβαια της χειρουργικής θεραπείας είναι η αναγνώριση και αφαίρεση κονδυλωμάτων που βρίσκονται μέσα στον πρωκτό και φτάνουν μέχρι το ορθό, που με τις άλλες μεθόδους δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν. Έτσι μειώνεται έως και εξαλλείφεται η πιθανότητα υποτροπής ή μετάδοσης του ιού σε άλλον σύντροφο.

Διαβάστε περισσότερα

Κονδυλώματα: Γιατί πρέπει να αφαιρούνται χειρουργικά

 

Για περισσότερες πληροφορίες και υπεύθυνη ενημέρωση επικοινωνήστε με τον κο Όθωνα Μιχαήλ, Γενικό Χειρουργό, Διευθυντή Χειρουργικής Κλινικής Ιατρικού Παλαιού Φαλήρου και Υπεύθυνο Τμήματος Ορθοπρωκτικής Χειρουργικής, Τηλ.: 2109520070, 6944435931 | Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. | http://www.omichail.gr