Οι συχνότερες κύστεις του σπλήνα ειναι οι παρασιτικές (Εχινόκοκκος κύστη ).
Σπάνιες ειναι οι μη παρασιτικές κύστεις , οι οποίες διακρίνονται σε αληθείς (δερμοειδείς η επιδερμοειδείς) και ψευδοκύστεις (έμφρακτο, απόστημα, μετατραυματικές κ.α), ενώ σπανιότερες ειναι οι νεοπλασματικές .
Η εχινόκοκκος κύστη μπορεί να ειναι μονήρης , μονόχωρος ή πολύχωρος , ή να συνυπάρχουν περισσότερες από μία. Συχνά συνυπάρχει με εχινοκοκκίαση του ήπατος (25%).
Η κλινική εικόνα εξαρτάται από το μέγεθος και την εντόπιση της κύστης και την προκύπτουσα σπληνομεγαλία . Το βάρος ή ο πόνος στο αριστερό υποχόνδριο , τα συμπτώματα από τον αριστερό νεφρό και την βάση του αριστερού πνεύμονα, καθώς και η συμπτωματολογία από την πίεση των παρακείμενων οργάνων (στόμαχος ) ,συνθέτουν την κλινική εικόνα της εχινόκοκκου κύστης του σπλήνα . Ψηλαφητικά και επί μεγάλων κύστεων , διαπιστώνεται η σπληνομεγαλία και η σκληρή σύσταση του σπλήνα . Μονήρεις μικρές κύστεις , εντοπιζόμενες κυρίως κεντρικά στον σπληνικό πολφό , διαδράμουν ασυμπτωματικά , ενώ η διαπύηση αυτών εκδηλώνεται με την συμπτωματολογία του σπληνικού αποστήματος ( πόνος , πυρετός , λευκοκυττάρωση ).
Η απλή ακτινογραφία κοιλιάς , η οποία επί ασβεστώσεων απεικονίζει το περίγραμμα της κύστης , το υπερηχογράφημα του σπλήνα και η αξονική τομογραφία , θέτουν την διάγνωση , η οποία επισφραγίζεται με την ανεύρεση εχινοκόκκου κύστης του ήπατος και την ανεύρεση αντιεχινοκοκκικών αντισωμάτων στον ορό. Η παρακέντηση της κύστης , τόσο διαγνωστικά όσο και θεραπευτικά , αντενδείκνυται .
Οι επιπλοκές , δυνητικά , ειναι η ρήξη της κύστης προς την ελεύθερη περιτοναϊκή κοιλότητα , τα παρακείμενα όργανα ή την θωρακική κοιλότητα και η επιμόλυνση και διαπύηση ( απόστημα ).
Οι μικρές ασυπτωματικές και πλήρως αποτιτανωμένες κυστεις θεωρούνται ως αυτοїαθείσες . Η θεραπεία της εχινόκοκκου κύστης του σπλήνα ειναι χειρουργική και περιλαμβάνει την σπληνεκτομη , την μερική σπληνεκτομη , ή την κυστεκτομή.
Η σπληνεκτομή ενδείκνεται σε ευμεγέθεις , ή πολλαπλές κύστεις και σε κύστεις με επιπλοκές . Επί σπληνεκτομης συνιστάτα η αυτομεταμόσχευση σπληνικού ιστού. Η μερική σπληνεκτομή ενδεικνεται σε περιφερικά εντοπιζόμενες κύστεις , ιδιαίτερα στον ένα πόλο του σπλήνα και περιλαμβάνει την τμηματική εκτομή με συναφαίρεση της κύστης . Η κυστεκτομή ενδεικνεται επίσης σε περιφερικά εντοπιζόμενη κύστη προβάλλουσα κυρίως εκτός του σπλήνα . Κατ’ αυτήν εκτέμνεται το εκτός του σπληνικού παρεγχύματος προβάλλον τμήμα της κύστης , ενώ παραμένει το τμήμα που βρίσκεται επί του σπληνικού πολφού , αφού εκπλυθεί και αποστειρωθεί με αντισηπτικά διαλύματα.
Οι μη παρασιτικές αληθείς κύστεις του σπλήνα ειναι αποτέλεσμα εμβρυϊκών υπολειμμάτων εντός του σπληνικού παρεγχύματος και χαρακτηρίζονται από την κάλυψη του τοιχώματος τους από ενδοθήλιο ή επιθήλιο . ( δερμοειδείς η επιδερμοειδείς ). Οι κύστεις αυτές περιέχουν αίμα , ορώδες υγρό , κρυστάλλους χοληστερίνης και συχνά το τοίχωμα τους ασβεστοποιείται . Αντίθετα οι ψευδοκύστεις στερούνται τοιχωματικών ενδοθηλιακών ή επιθηλιακών στοιχείων ειναι επιγενείς και προέρχονται , κυρίως , από μετατραυματικά αιματώματα , σπληνικά έμφρακτα ή αποστήματα . Σπανιότατα , ευμεγέθεις νεοπλασματικοί όγκοι του σπληνός υφίστανται κεντρική νέκρωση και τήξη και απεικονίζονται σαν κυστικοί σχηματισμοί . Η διαπύηση και αποστηματοποίηση των κακοηθών νεοπλασματικών ψευδοκύστεων αναφέρονται σαν κακοήθη σπληνικά αποστήματα .
Οι ψευδοκύστεις συνήθως δεν παρέχουν κλινική συμπτωματολογία και διαπιστώνονται τυχαίως στον παρακλινικό απεικονιστικό έλεγχο που γίνεται για άλλους λόγους . Όταν εμφανίζουν ασβεστώσεις , απαιτείται η διαφορική διάγνωση από την εχινόκοκκο κύστη ή από την παγκρεατική κύστη της ουράς του παγκρέατος . Ο συνήθης απεικονιστικός έλεγχος (ακτινογραφία, υπερηχογράφημα , αξονική τομογραφία και αγγειογραφία ) θέτει κατά κανόνα την διάγνωση , η οποία επιβεβαιώνεται από το αρνητικό των ορολογικών αντιδράσεων και την παρακέντηση και κυτταρολογική εξέταση του περιεχομένου.
Θεραπευτικά , συνήθως , δεν έχουν ένδειξη χειρουργικής θεραπείας , η οποία όμως ενδείκνεται επί ευμεγεθών κύστεων ή επί υποψίας κακοήθειας . Στην τελευταία περίπτωση επιβάλλεται η σπληνεκτομή . Επί ευμεγέθων καλοήθων κύστεων , περιφερικά εντοπιζόμενων , η ενδεικνυόμενη χειρουργική θεραπεία είναι η μερική κυστεκτομή . Η παρακέντηση και παροχέτευση της περιφερικά εντοπιζόμενης κύστης , με την καθοδήγηση υπερηχογράφου ή αξονικού τομογράφου , δίνει κατά κανόνα καλά αποτελέσματα .
Για περισσότερες πληροφορίες και υπεύθυνη ενημέρωση επικοινωνήστε με τον κο Όθωνα Μιχαήλ, Γενικό Χειρουργό, Διευθυντή Χειρουργικής Κλινικής Ιατρικού Παλαιού Φαλήρου και Υπεύθυνο Τμήματος Ορθοπρωκτικής Χειρουργικής, Τηλ.: 2109520070, 6944435931 | Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. | http://www.omichail.gr